ریزش مو یکی از شایعترین نگرانیهای زیبایی و سلامت در میان زنان و مردان است؛ مشکلی که میتواند بر اعتماد به نفس، تصویر ذهنی و کیفیت زندگی فرد تأثیر منفی بگذارد. اگرچه ریزش روزانه مقدار کمی از موها طبیعی است، اما زمانی که این روند شدید، مداوم یا ناحیهای شود، معمولاً نشانهای از یک اختلال درونی، عامل محیطی یا سبک زندگی ناسالم خواهد بود.
عوامل متعددی مانند استرس، تغییرات هورمونی، تغذیه نادرست، بیماریهای زمینهای، مصرف داروها یا حتی استفاده ناصحیح از محصولات آرایشی و حرارتی، میتوانند باعث ضعف فولیکول مو و افزایش ریزش شوند. شناخت علت دقیق این مشکل، اولین و مهمترین گام برای درمان مؤثر آن است.
در ادامه مطالب، به بررسی راهکارهای رفع کامل ریزش مو میپردازیم.
🔹 ریزش موی طبیعی در برابر ریزش موی غیرطبیعی
بدن انسان بهصورت طبیعی روزانه بین ۵۰ تا ۱۰۰ تار مو را از دست میدهد. این مقدار برای چرخهی طبیعی رشد موست. اما اگر تعداد موهای ریختهشده افزایش یابد، یا در نواحی خاصی مانند شقیقهها، فرق سر یا خط رویش پیشانی کمپشتی مشاهده شود، احتمال وجود یک اختلال یا عامل زمینهای وجود دارد.
🔹 انواع ریزش مو
1. ریزش موی آندروژنیک (هورمونی یا ارثی)
رایجترین نوع ریزش مو که به دلیل عوامل ژنتیکی و هورمونی اتفاق میافتد. معمولاً در مردان به شکل طاسی ناحیهای و در زنان بهصورت کمپشتی کلی در فرق سر ظاهر میشود.
2. ریزش موی تلوژن افلوویوم (Telogen Effluvium)
نوعی ریزش موقتی است که معمولاً پس از یک عامل استرسزا مانند زایمان، جراحی، کاهش وزن شدید، بیماری یا استرس شدید رخ میدهد. رشد مو پس از مدتی به حالت طبیعی بازمیگردد.
3. ریزش موی آلوپسی آرهآتا (Alopecia Areata)
یک بیماری خودایمنی است که در آن بدن به اشتباه به فولیکولهای مو حمله میکند و باعث ایجاد لکههای بدون مو در سر یا بدن میشود.
4. ریزش موی کششی (Traction Alopecia)
ناشی از کشیدن بیش از حد موها در اثر بستن سفت، استفادهی مکرر از اکستنشن یا مدلهایی است که باعث فشار مداوم به ریشهی مو میشوند.
5. ریزش موی ناشی از مواد شیمیایی یا حرارتی
استفادهی مکرر از دکلره، رنگ موهای قوی، اتوی مو و سشوار داغ میتواند به ساقه و ریشهی مو آسیب رسانده و باعث شکستگی یا ریزش شود.
🔹 مهمترین دلایل ریزش مو
عوامل ژنتیکی
تغییرات هورمونی (یائسگی، بارداری، مشکلات تیروئیدی)
کمبود ویتامینها و مواد معدنی (مثل آهن، بیوتین، زینک و ویتامین D)
استرسهای مزمن یا شدید
مصرف برخی داروها (شیمیدرمانی، داروهای ضدافسردگی، ضدبارداری و...)
بیماریهای داخلی مثل کمکاری تیروئید یا PCOS
رژیمهای غذایی ناسالم و کاهش وزن ناگهانی
عفونتهای قارچی پوست سر
🔹 روشهای تشخیص علت ریزش مو
برای درمان صحیح ریزش مو، ابتدا باید علت اصلی آن شناسایی شود. روشهای تشخیص شامل:
مصاحبه و معاینهی بالینی توسط متخصص پوست یا مو
آزمایش خون (بررسی کمخونی، تیروئید، ویتامین D و...)
تریکوگرام یا بررسی فولیکول مو زیر میکروسکوپ
بیوپسی پوست سر در موارد خاص
🔹 درمان ریزش مو
درمانها با توجه به نوع و شدت ریزش متفاوت است:
1. درمان دارویی
ماینوکسیدیل (Minoxidil): محلولی موضعی برای تحریک رشد مو
فیناستراید (در مردان): داروی خوراکی برای کنترل هورمون دیهیدروتستوسترون (DHT)
بیوتین، زینک، آهن و مکملهای تقویتی
کورتون موضعی یا تزریقی در آلوپسی آرهآتا
2. روشهای درمانی کلینیکی
مزوتراپی مو: تزریق ویتامینها و مواد مغذی به پوست سر
PRP (پلاسمای غنی از پلاکت): استفاده از خون خود فرد برای تقویت رشد مو
لیزر درمانی کمتوان (LLLT): افزایش جریان خون و تحریک رشد مو
3. روشهای مراقبتی و سبک زندگی
کاهش استرس و خواب کافی
رژیم غذایی غنی از پروتئین، آهن، روی، ویتامین C و E
استفاده از شامپوهای ملایم و فاقد سولفات
پرهیز از استفادهی مداوم از دکلره، رنگ موهای قوی، و اتو و سشوار با حرارت بالا
🔹 پیشگیری از ریزش مو
پیشگیری همیشه سادهتر از درمان است. نکات کلیدی پیشگیری عبارتاند از:
اجتناب از رژیمهای شدید و غیراصولی
مصرف منظم مکملهای تقویتی در صورت نیاز
رسیدگی به سلامت پوست سر
کوتاهکردن منظم موها برای جلوگیری از دوشاخهشدن و شکستگی
بررسی دورهای وضعیت خون و هورمونها
🔹 جمعبندی
ریزش مو مسئلهای پیچیده و چندعاملی است که نیاز به بررسی دقیق و درمان چندوجهی دارد. خوشبختانه با پیشرفت دانش پزشکی، درمانهای مؤثر زیادی برای کنترل و حتی بازگرداندن رشد مو وجود دارد. مهمترین نکته، تشخیص بهموقع و انتخاب روش درمانی متناسب با شرایط فردی است.